Osiedle Nikiszowiec - poznaj architektoniczną perełkę Górnego Śląska
Osiedle Nikiszowiec w Katowicach to bez wątpienia miejsce, które warto bliżej poznać, a także uwiecznić na fotografiach. Jest to oryginalnie zaprojektowane miejsce, które miało posłużyć jako samowystarczalne miasteczko dla pracowników pobliskiej kopalni, a także ich rodzin. Poza budynkami mieszkalnymi powstały tu między innymi: kościół, szpital, sklepy, szkoły, pralnia i suszarnia. Współcześnie stało się również miejscem chętnie odwiedzanym przez turystów i zostało wpisane na Szlak Zabytków Techniki Województwa Śląskiego. Ponadto posłużyło jako sceneria planów filmowych (reżyserował tu między innymi Kazimierz Kutz, czy Lech Majewski).
Gdzie się znajduje?
Osiedle Nikiszowiec zlokalizowane jest we wschodniej części Katowic i sąsiaduje z wcześniej powstałym Giszowcem.
Jak i kiedy powstało?
Nikiszowiec postał w latach 1908-1919, a jego projektantami są Emil i Georg Zillmannowie dzięki którym powstało wiele oryginalnych zabudowań na terenie Górnego Śląska. Osiedla tego typu powstawały z myślą o osobach pracujących w pobliskich kopalniach, a nad wszystkim czuwał patron, czyli właściwy zakład pracy. W tym wypadku mieszkańcami byli górnicy z kopalni „Giesche" (kolejna nazwa „Wieczorek"), a nazwa pochodzi od uruchomionego w XX wieku szybu Nickisch (współcześnie „Poniatowski"). W 2011 roku Nikiszowiec uzyskał status Pomnika Historii trafiając tym samym na listę unikatowych obiektów.
Co warto zobaczyć?
Osiedle to 9 połączonych ze sobą budynków z cegły o 3 kondygnacjach z ciekawymi detalami architektonicznymi, a także charakterystycznymi oknami w czerwonym kolorze. Im dłużej spacerujemy uliczkami osiedla tym więcej oryginalnych szczegółów możemy dostrzec. Warto zerknąć również na budynki od strony przestronnych podwórzy i zaobserwować jak wygląda tu życie na co dzień. Świetnie przemyślany układ całego osiedla najbardziej widoczny jest z lotu ptaka. Ulica św. Anny jest uważana za jedną z najbardziej urokliwych i najchętniej fotografowanych przez odwiedzających. Z oddali jest już widoczna wieża neobarokowego Kościoła św. Anny. Dokładnie znajduje się tuż przy Rynku, który stanowi centralny punkt Nikiszowca. Przy ulicy Rymarskiej 4 zlokalizowany jest Dział Etnologii Miasta Muzeum Historii Katowic, gdzie zobaczymy między innymi wystawę „U nos w doma na Nikiszu" prezentującą życie ówczesnych mieszkańców (wnętrza mieszkań z przedmiotami codziennego użytku). Muzeum powstało w budynku dawnej pralni i magla. W muzeum mieści się również Punkt Informacji Turystycznej w którym możemy wypożyczyć audioprzewodniki, a także kupić pamiątki.
Osiedle Nikiszowiec
archiwum prywatne Marzena Nowak
Wydarzenia na Nikiszu
Barbórka to tradycyjne święto górników, które jest tu uroczyście obchodzone z udziałem orkiestry dętej Kopalni Wieczorek. Jarmark bożonarodzeniowy na Nikiszu organizowany jest w pierwszy weekend po Barbórce i przyciąga tłumy odwiedzających. Bierze w nim udział ponad 200 wystawców z całej Polski, a na straganach kupimy najwyższej jakości rękodzieło i sztuką użytkową. Latem odpowiednikiem jarmarku jest natomiast Odpust u Babci Anny organizowany od 2009 roku, który jest wielkim świętem dla mieszkańców, a także atrakcją dla turystów.
Osiedle Nikiszowiec to świetny przykład architektonicznej perełki, która posiada wszystkie funkcje użytkowe. Spacer urokliwymi uliczkami tego małego miasteczka przenosi nas w zupełnie inny wymiar. Mamy wrażenie, że czas się tutaj zatrzymał, a wielu mieszkańców żyje tu od pokoleń i kultywuje tę barwną tradycję.
Następny artykuł